Obowiązująca w Polsce ustawa z dnia 11 kwietnia 2011 roku Prawo probiercze (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1365) określa zasady oraz warunki wprowadzania do obrotu gospodarczego wyrobów z metali szlachetnych oraz obrotu nimi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Podstawa prawna obrotu metalami szlachetnymi w Polsce

Powyższa ustawa stanowi, iż wszelkie wyroby z metali szlachetnych mogą być wprowadzane do obrotu tylko, jeżeli są one oznaczone cechami probierczymi albo posiadają odpowiednie świadectwo badania, które w obrocie gospodarczym zastępuję cechę probierczą.

Czym jest wprowadzenie do obrotu i obrót?

Zanim przejdziemy dalej wyjaśnimy najpierw dwa podstawowe i najważniejsze zagadnienia, tj. czym jest wprowadzenie do obrotu oraz samo pojęcie obrotu.

Wprowadzenie do obrotu, to udostępnienie, nieodpłatne albo odpłatne (za stosowną opłatą) po raz pierwszy wyrobu z metalu szlachetnego w celu jego używania, sprzedaży lub dalszej odsprzedaży.

Natomiast obrót to każdorazowe udostępnienie wprowadzonego do obrotu wyroby z metalu szlachetnego w cel jego używania, sprzedaży lub dalszej odsprzedaży.

Oznaczenie wyrobów z metali szlachetnych

Prawo probiercze jasno reguluje, iż wszystkie wprowadzone do obrotu wyroby z metali szlachetnych muszą być oznaczone polskimi cechami probierczymi lub cechami probierczymi, na podstawie których dopuszczono te wyroby z metali szlachetnych do obrotu w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej albo w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), będących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w Republice Turcji.

Wyroby z metali szlachetnych wprowadzane do obrotu powinny być również oznaczone cechami probierczymi, których obowiązek uznania wynika z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych, które w „wewnętrznym slangu” zwane są cechami konwencyjnymi. Cechy konwencyjne, to inaczej CCM, tj. [i]common control mark[/i], które mają kształt wagi. Cechy konwencyjne umieszczane są na wyrobach z metali szlachetnych na podstawie przepisów Konwencji o kontroli i cechowaniu wyrobów z metali szlachetnych, która upoważnia to państwa będące sygnatariuszem umowy do posługiwania się wspólną cechą probierczą. Polska jest członkiem Konwencji o kontroli i cechowaniu wyrobów z metali szlachetnych od 2005 roku.

Oznaczenia wyrobów z metali szlachetnych

Kolejność oznaczania cech probierczych na wyrobach z metali szlachetnych jest następująca: najpierw podaje się cechę konwencyjną, następnie oznaczenie identyfikujące urząd probierczy umieszczający cechę konwencyjną, znak wytwórcy a na końcu zaś liczbowe oznaczenie zawartości metalu szlachetnego w stopie, z którego wykonano dany wyrób.

Zwolnienia i wyjątki z cechowania znaków probierczych

Z ustawowego obowiązku badania i cechowania są wyroby z metalach szlachetnych, których masa części wykonanych ze stopu metali szlachetnych nie przekracza 1 grama w przypadku złota i platyny lub 5 gramów w przypadku srebra.